SPECJALIŚCI W PRZEDSZKOLU
27 maja 2022 r. weszła w życie ustawa z 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r., poz. 1116). Przewiduje ona szereg zmian dla szkół i przedszkoli. Jedną z ważniejszych zmian jest ta dotycząca zatrudniania specjalistów. Nowe regulacje pojawią się w Karcie Nauczyciela.
Dlaczego wprowadzono zmiany?
Jak czytamy w uzasadnieniu modyfikacji przepisów zmiany mają na celu zwiększenie dostępności oraz podniesienie jakości wsparcia udzielanego dzieciom i młodzieży w procesie kształcenia, wychowania i opieki, co jest konieczne z punktu widzenia informacji płynących z badań dotyczących kondycji psychofizycznej dzieci i młodzieży. Stan epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 i związany z nią reżim sanitarny (zwłaszcza aspekt izolacji społecznej) doprowadziły do znaczącego osłabienia kondycji psychicznej uczniów. W celu przeciwdziałania temu zjawisku, zdaniem ustawodawcy, konieczne jest zwiększenie liczby zatrudnionych w przedszkolach i szkołach nauczycieli specjalistów. Pedagodzy specjalni będą stanowić wsparcie dla pozostałych nauczycieli prowadzących zajęcia z dziećmi i uczniami w sposób uwzględniający zróżnicowanie ich potrzeb, a także realizować specjalistyczne zajęcia bezpośrednio z uczniami i udzielać porad i konsultacji rodzicom uczniów.
Obowiązkowe zatrudnianie nauczycieli specjalistów
Karta Nauczyciela wprowadza obowiązek zatrudniania nauczycieli specjalistów w jednostkach publicznych i niepublicznych:
- przedszkolach innych niż specjalne, w tym w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych,
- szkołach podstawowych i ponadpodstawowych,
- zespołach powyższych jednostek,
- szkołach artystycznych realizujących treści z zakresu kształcenia ogólnego.
Obowiązek zatrudniania nauczycieli specjalistów nie będzie obejmował:
- szkół dla dorosłych,
- innych form wychowania przedszkolnego,
- szkół wymienionych w art. 8 ust. 5 pkt 2 lit. c Prawa oświatowego.
Oznacza to, że szkoły i przedszkola będą musiały zatrudniać takich specjalistów jak:
- pedagogów,
- psychologów,
- logopedów,
- terapeutów pedagogicznych
oraz
- NOWOŚĆ pedagogów specjalnych.
Zadania pedagoga specjalnego:
Projekt Ustawy szczegółowo określa zadania pedagoga specjalnego. Współpraca z nauczycielami, wychowawcami grup wychowawczych lub innymi specjalistami, rodzicami oraz uczniami w:
- podejmowaniu działań w zakresie zapewnienia aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu przedszkola…,
- rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów…,
- rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,
- określaniu niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych,
- współpraca z zespołem w zakresie opracowania i realizacji indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
- rozpoznawaniu przyczyn niepowodzeń edukacyjnych uczniów,
- udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniem,
- dostosowaniu sposobów i metod pracy do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia,
- doborze metod, form kształcenia i środków dydaktycznych do potrzeb uczniów,
- i inne.
Pracę psychologa w szkole podobnie jak pracę wszystkich placówek oświatowych i pracujących w nich osób określają rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Według aktualnych przepisów do obowiązków psychologa należy:
1) prowadzenie badań i działań diagnostycznych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki;
2) diagnozowanie sytuacji wychowawczych w przedszkolu, szkole lub placówce w celu rozwiązywania problemów wychowawczych stanowiących barierę i ograniczających aktywne i pełne uczestnictwo ucznia w życiu przedszkola, szkoły i placówki;
3) udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
4) podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży;
5) minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy w środowisku przedszkolnym, szkolnym i pozaszkolnym uczniów;
6) inicjowanie i prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych;
7) pomoc rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów;
8) wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w:
a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.